Tatil planlarınızı yaptınız, uçak, otel rezervasyonlarınızı da tamamladınız. Antalya, Manavgat’ta muhteşem bir resort otelde tatil yapacaksınız. Peki, hiç Türk hamamında bulundunuz mu? Osmanlı İmparatorluğu'nun ihtişamından gelen bu geleneği, aydınlık kubbesi, banyo aksesuarları, işlemeli duvarları ile kesinlikle yaşamalısınız. Bunun içinde mutlaka tatilinizin yapılması gerekenler listesine hamam & spa keyfini eklemeyi unutmayın. Yerli ve yabancı herkesin keyif aldığı filmlere konu olan, dünyada “Türk hamamı” olarak bilinen bu yerlerin nasıl güçlü akustik özelliklere sahip olduğuna ve sağlık açısından da nasıl şifa bulacağınıza çok şaşıracaksınız. Öyleyse, parlak kubbe altında sonsuz bir zevk için hazır olun.
Türk Hamam Tarihi
Bugün kullandığımız “hamam” kelimesi Arapçada “ısıtmak”, “sıcak olmak” anlamına gelmekte. Ancak ‘Türk hamamı’nın kökleri Romalılar kadar uzun. Özellikle hamamlar konusunda Bursa'nın öncü olduğu Osmanlı İmparatorluğu, Roma ve Bizans banyo geleneğini sürdürdüğü görülmektedir. Hamamın bir geleneğe dönüşmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun görkemli dönemlerine dayanır. İstanbul’un fethinden sonra, tüm İstanbul'a hamamlar inşa edilmiştir. Fatih Sultan Mehmed döneminde İstanbul'da 19 hamam yaptırıldığı bilinmektedir.
Hamam geleneği Türk insanının günlük yaşamında önemli bir yere sahiptir. Bu kültür aynı zamanda Türk halkının gelin banyosu, doğum banyosu, bayram banyosu, damat banyosu, kır banyosu, asker banyosu, sünnet banyosu gibi geleneklerle de beslenir.
Geçmişte, Türk hamamında banyo yapmak sadece su dökmekle ilgili değildi, bir dizi ritüel yapmak gerekiyordu. Bir gün önce hazırlıklara başlanır, konu komşu herkes toparlanır, hamamda yemek üzere yaprak sarmaları, dolmalar, meyveler hazırlanırdı.
Özellikle hamamlar Türk kadınları için özellikle önemli yerlerdi. Burada anneler oğullarına kız bakar, beğendikleriyle sohbet eder, dedikodular yapılır ve sazlı sözlü eğlenceler düzenlenirdi. Aynı zamanda, kadınlar yeni kıyafetler giyer ve kıyafetlerini hamam çıkışı birbirlerine gösterirlerdi. Eskiden Türk kadınlarının kocaları haftada iki kez Türk hamamına gitmek için kendilerine para vermezlerse kadınların kadının önünde boşanma hakkı vardı. Bu gelenek bugün çok fazla korunmamasına rağmen, hamamlar Türk halkı ve yabancılar için hala bir merak kaynağıdır.
Hamam’da Bir Gün
Hamamın dış kapısına girmeden hafif bir sıcaklık yüze çarpar. Kıyafetlerinizi soyunma odalarına bıraktıktan sonra “peştamal” adı verilen kareli ince kumaşlara sarılacaksınız ve özel banyo terlikleri olan “takunya” ile banyo bölümüne gideceksiniz. İlk durak, hamamın en sıcak yeri olan “sıcaklık” bölümüdür. Sıcaklık zeminden yaklaşık 50 cm yüksektir, mermerden yapılmış bir oda ve altta ısıtılan “göbek taşı” ile sekizgen bir şekilde inşa edilmiştir. Burada, kaslarınızı gevşetmek ve cildinizi kaba bir banyo eldiveni olan kese ile sürtünmek üzere hazırlanmak için uzanabilirsiniz. İlk başta çok sıcak olabilir, ancak vücut zaman içinde bu sıcaklığa alışır ve tüm kemikleriniz ısınır ve kendinizi rahat hissedersiniz. Sıcaklığın diğer kısımlarında “halvet (özel oda)” adı verilen odacıklar vardır. Özel banyo için perdelerde “kurna (banyo havzası)” bulunmaktadır.
Ancak hamamın ana olayı, kaba bir banyo eldiveni olan kese ile kendini ovalayarak temizlemektir. Göbek taşının üstüne yatarsınız ve tellak kese ve köpük ile sizi lastik hamur kıvamına getirinceye kadar sizi ovalar. Bundan sonra, sabunlama ve masaj başlar. Stresinizden arındırılır, tüm sıkıntılarınızdan kurtulursunuz. Yıkama işlemini tamamladığınızda, tatlı bir rahatlama hissedeceğinizden eminiz. O zaman acele etmeyin, çünkü istediğiniz kadar hamamın o kendine özgü sıcağında kalabilirsiniz. Bu arada, zevkinizi buz gibi bir soda ile ikiye katlayabilirsiniz.
Hamam ve Spa Yeni Yüzyılın Konsepti
Türkler, hamam kültürünü spa kültürü ile birleştirerek sunmaktadır. Hamamlar, yıkanma, arınma, şifa bulmayı sağlarken, spa ile sağlıklı masaj, stresten arınma ve rahatlama hedeflenmektedir. SPA bakımları ve masajları popüler hale gelmektedir. Latince “Selus Per Aqua” kelimelerinin baş harflerinden oluşan SPA kelimesi, sudan gelen sağlık anlamındadır. Spa Kültürünün çıkış noktası Romalılara kadar uzanmaktadır. Çıkış noktası Romalılar olduğundan kısa sürede Avrupa coğrafyasında yayılmıştır. SPA temel olarak suyla yapılan bakım ve terapilerden oluşur. Hamam konsepti ile birleştirildiğinde şifa veren bir hizmet olarak bilinmektedir.
Hamam &Spa’dan Sonra
İnsanlar hamamda temizlenip, Spa ile rahatladıktan sonra büyük bir hafiflikle Hamam’dan ayrılınır. Hamam &Spa’ya girmek ve terlemek her şeyden önce sizin için zor bir durum gibi görünebilir. Ama insanlar buna çabuk alışırlar. Hamamdan çıktıktan yaklaşık 2 saat sonra bol su içmek isteyeceksiniz. Pembe yanaklarınızla dışarı çıktığınızda ne kadar rahatladığınızı düşüneceksiniz ve eve döndüğünüzde kendinizi tatlı bir uykuya bırakacaksınız. Ve en kısa zamanda bu keyfi tekrar yaşamak isteyeceksiniz.
Paylaş...